PERHARGAAN

 

 

Setinggi-tinggi penghargaan dan terima kasih di atas kerjasama dan sokongan yang telah diberikan oleh semua pihak yang terlibat bagi membolehkan penyelidikan ini dapat dijalankan sehingga sempurna.

 

Penghargaan ini khusus ditujukan kepada  Pengetua SMK. Kundasang yang telah memberikan izin untuk menjalankan kajian ini. Begitu juga kepada Pegawai Teknologi Pendidikan Daerah, Pusat Kegiatan Guru Ranau yang telah memberikan kerjasama dan maklumat berkaitan di mana pejabat ini adalah yang bertanggungjawab terus kepada pemantauan perlaksanaan penggunaan TV Pendidikan di peringkat daerah. Terima kasih atas sokongan dan kerjasama semua guru serta pelajar yang terlibat dalam kajian temuramah, IMMS serta proses pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah.

 

Terima kasih juga diucapkan kepada semua Jawatankuasa Kajian Tindakan Daerah Ranau yang telah menyumbangkan idea sehingga kajian ini siap sepenuhnya. 

 

LOSININ JOHALIN

Ahli Pasukan Kajian Tindakan Sabah

Bahagian Teknologi Pendidikan Sabah

Kota Kinabalu 

 

 

ABSTRAK

Penggunaan TV Pendidikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran sebenarnya telah lama dilaksanakan. Bagaimanapun Penggunaan TV pendidikan melalui ASTRO telah dilaksanakan mulai Tahun 2000 dengan pemasangan peralatan dijalankan secara berperingkat-peringkat di seluruh Negara. Kajian ini dikhususkan untuk melihat kesan penggunaan TV Pendidikan terhadap pengajaran dan Pembelajaran di dalam bilik darjah. Kajian ini telah dijalankan ke atas 36 orang pelajar SMK.Kundasang, Ranau dan dengan menggunakan set ujian IMMS, ujian pra dan ujian pos. Sebagai tambahan, semasa kajian ini dijalankan, satu sesi temubual secara rawak telah dijalankan dikalangan guru dan murid. Daripada 20 orang respondan, 100% menyatakan persetujuan mereka bahawa TV Pendidikan melalui  ASTRO menarik dan berguna. 90% daripada mereka mahu supaya ada siaran TV Pendidikan di sekolah . 10% tidak menyatakan sebarang pendapat. Walau bagaimanapun hanya 55% daripada respondan pernah menggunakan kemudahan TV Pendidikan ini dalam proses pengajaran dan Pembelajaran. Peratus yang menggunakan TV Pendidikan ini masih rendah jika dibandingkan dengan negara maju yang menjadikan TV Pendidikan sebagai salah satu bahan bantu mengajar yang terkenal.

 

 

ISI KANDUNGAN 

BIL	ISI KANDUNGAN	MUKA SURAT
	Penghargaan	i
	Abstrak	ii
	Isi Kndungan	iii
	Senarai Jadual	iv
	Senarai Rajah	v
	Senarai Lampiran	vi
	Senarai Singkatan	vii
	Bab 1 : Pendahuluan
1.1	Pengenalan	9
1.2	Latar Belakang Kajian	11
1.3	Tujuan / Objektif Kajian	14
1.4	Pernyataan Masalah	15
1.5	Persoalan Kajian	16
1.6	Batasan Kajian	17
1.7	Definisi Operasional	18
	Bab 2 : Metodologi Kajian
2.1	Pengenalan	19
2.2	Rekabentuk Kajian	19
2.3	Sasaran Kajian	21
2.4	Kaedah Mengutip Data	22
2.5	Tinjauan Awal	23
	Bab 3 : Perlaksanaan Kajian
3.1	Pengenalan	25
3.2	Persediaan Tindakan		25
3.3	Proses Gelung / Kitaran		27
3.4	Perlaksanaan Tindakan		27
3.5	Penilaian Dan Refleksi		28
3.6	Kesimpulan		36
	Bab 4 : Penilaian
4.1	Pengenalan		37
4.2	Penilaian Dan Refleksi Berdasarkan Maklumbalas		37
4.3	Penilaian Dan Refleksi Kendiri		39
4.4	Rumusan		40
4.4	Cadangan		41
	Bibliografi		42
	Lampiran		45

 SENARAI JADUAL

 

Jadual		Nama Jadual	Muka Surat
Jadual 1	:	Jadual Perlaksanaan Tindakan	28
Jadual 2	:	Jadual Nilai Sisihan Piawai soalan soalselidik	29
Jadual 3	:	Taburan Responden	30
Jadual 4	:	Keputusan Ujian Pra Kumpulan 1	30
Jadual 5	:	Keputusan Ujian Pra Kumpulan 2	31
Jadual 6	:	Keputusan Ujian Pos Kumpulan 1	32
Jadual 7	:	Keputusan Ujian Pos Kumpulan 2	32
Jadual 8	:	Jadual Perbandingan Markah Ujian Pra dan Pos Kumpulan 1	34
Jadual 9	:	Jadual Perbandingan Markah Ujian Pra dan Pos  Kumpulan 2	35

 SENARAI RAJAH 

Rajah		Nama Rajah	Muka Surat
Rajah 1	:	Gelung kitaran yang menunjukkan proses penyiapan kajian	27
Rajah 2	:	Graf perbandingan keputusan ujian pra kumpulan 1 dan 2	33
Rajah 3	:	Graf perbandingan keputusan ujian pos kumpulan 1 dan 2	33
Rajah 4	:	Graf perbandingan keputusan ujian pos dan pra kumpulan 1	34
Rajah 5	:	Graf perbandingan keputusan ujian pos dan pra kumpulan  2	34
Rajah 6	:	Graf perbezaan peningkatan keputusan ujian bagi 2 mod pengajaran	35

  

SENARAI LAMPIRAN 

 

Lampiran A	:	Ujian IMMS
Lampiran B	:	Soalan Temubual
Lampiran C	:	Senarai Responden Terlibat
Lampiran D	:	Keputusan Ujian Pra
Lampiran E	:	Keputusan Ujian Pos
Lampiran F	:	Surat Sokongan PTP PKG Ranau
Lampiran G	:	Surat Kepada Pihak Sekolah
Lampiran H	:	Keputusan Instrumen Temuramah
Lampiran I	:	Contoh Lesson Plan
Lampiran J		Contoh Ujian Pra/Pos

  

SENARAI SINGKATAN  

 

IMMS	:	Ujian Ukuran Skala Motivasi
P&P	:	Pengajaran dan pembelajaran
MPT	:	Murid Prestasi Tinggi
MPS	:	Murid Prestasi Sederhana
MPR	:	Murid Prestasi Rendah
TVP	:	TV Pendidikan
BTPN	:	Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri
EPRD	:	Bahagian Penyelidikan dan Pembangunan Dasar Pendidikan
ICT	:	Information, Communication and Technology

 

KAJIAN TINDAKAN

KAJIAN KEBERKESANAN PENGGUNAAN TV PENDIDIKAN MELALUI ASTRO DALAM PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN

 

BAB 1 : PENDAHULUAN

 

1.1  PENGENALAN

Pada 19hb Jun 1972, perkhidmatan TV Pendidikan ke sekolah-sekolah di Semenanjung Malaysia telah dilancarkan oleh Y.A.B. Tun Haji Abdul Razak bin Dato’ Hussein Perdana Menteri pada ketika itu. Perlancaran Pekhidmatan TV Pendidikan telah melahirkan Perkhidmatan Sebaran Pendidikan di negara kita. TV Pendidikan adalah salah satu projek perkembangan pendidikan bagi sekolah rendah dan menengah terutama sekali dalam tata rakyat, bahasa, sains dan ilmu hisab pada waktu itu .

            Perkhidmatan TV Pendidikan telah dapat menyampaikan rancangannya kepada 215 buah sekolah rendah dan 265 buah sekolah menengah. Pada peringakat awal, Sabah dan Sarawak tidak termasuk dan projek perkhidmatan TV Pendidikan kerana pada ketika itu sistem penyiaran kebangsaan masih belum diperluaskan ke kedua-dua negeri ini. TV Pendidikan di Sabah khasnya hanya bermula pada Tahun 1980 yang dilancarkan bersama dengan Radio Pendidikan On Air melalui RTM Sabah.

Pada Tahun 1999, TV pendidikan melalui ASTRO telah diperkenalkan oleh Kerajaan Malaysia melalui Kementerian Pelajaran Malaysia yang pada masa itu Diterajui oleh YB Tan Sri Musa Mohamad, Menteri Pendidikan Malaysia. Keputusan Kerajaan memancarkan TV Pendidikan ke udara melalui ASTRO telah mengurangkan kos tahunan yang sebelum ini mencecah RM5juta kepada RM400 ribu sahaja.

Siaran TV Pendidikan melalui ASTRO telah diperkenalkan di daerah Ranau sejak tahun 2000 dengan pemasangan fasa pertama sebanyak 46 buah sekolah daripada 77 buah sekolah di daerah ini. Dalam pemasangan ini, 3 faktor utama yang diambilkira melayakkan pemasangan set ASTRO iaitu :-

i)    Mempunyai kemudahan TV

ii)   Mempunyai janakuasa elektrik sama ada janakuasa sendiri atau SESB

iii)  Mempunyai jalan perhubungan dan pengangkutan.

Faktor-faktor di atas merupakan syarat yang penting sebagaimana yang telah ditetapkan oleh pihak Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pelajaran Malaysia. Pemasangan ini dijangka akan dapat mengatasi masalah penerimaan siaran yang agak terhad terutamanya di kawasan pedalaman Sabah dan Sarawak. Ini terbukti apabila selepas pemasangan set ASTRO, kualiti siaran sangat memuaskan terutamanya kepada 12 siaran yang termasuk di dalam pakej pendidikan iaitu:-

a)      Siaran TV 1 (Umum)

b)      Siaran TV2 (Umum)

c)      Siaran TV3 (Umum)

d)     Siaran NTV7 (Umum)

e)      Siaran 11 ( Discovery Travel & Adventure)

f)       Siaran 13 (TV Pendidikan Kementerian Pelajaran Malaysia)

g)      Siaran 50 (Discovery Channel)

h)      Siaran 51 ( Animal Planet)

i)        Siaran 52 ( National Geographic)

j)        Siaran 61 (Disney Channel)

Ke semua saluran yang dimasukkan ke dalam pakej TV Pendidikan mempunyai unsur-unsur pelajaran dan pengetahuan yang memberi manafaat kepada para pelajar.

TV merupakan salah satu daripada media (Heinich, Molenda dan Rusell, 1993)  atau alat bantu mengajar yang melibatkan dua pancaindera manusia iaitu pendengaran

dan penglihatan. Sebagai satu media yang melibatkan lebih daripada satu deria,  TV sememangnya akan menambahkan keberkesanan dalam menyampaikan isi-isi pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas¹

                Media dalam pengajaran dan pembelajaran sebagai alat, bahan atau sumber  (konkrit atau abstrak) juga dapat digunakan dan dieksploitasi oleh seseorang pelajar secara sistematik untuk tujuan-tujuan mendapatkan maklumat atau mesej-mesej untuk pembelajaran.²

 

 1.2  LATAR BELAKANG KAJIAN

Kajian-Kajian Berkaitan Penggunaan Media:

Kebanyakkan penyelidikan yang telah dilaksanakan untuk mengkaji penggunaan media mendapati teknologi yang digunakan (papan tulis elektronik) telah berjaya mengatasi masalah yang berkait dengan pemisahan di antara pensyarah dengan pelajar (Idrus, 1993; Brande, 1993).  Beberapa kajian juga telah melaporkan paras dan jenis interaksi yang berlaku di antara pensyarah dan sistem media elektronik yang digunakan (Oliver & McLouglin, 1997)

Kajian awal yang telah dijalankan oleh Nordin (1991) melaporkan bahawa sistem media elektronik dengan komponen grafiknya mampu memandu pelajar kepada bahan pembelajaran di samping mempertingkatkan penglibatan pelajar dan tahap kefahaman mereka.  Juga terdapat kajian yang lain menunjukkan penilaian yang positif terhadap sistem media sebagai satu proses penyampaian bahan pembelajaran (Atan dan Idrus, 1999).

___________________________________________________________________

¹      Lihat Yusuf Hashim, Media Pengajaran dan Latihan, 2001, Ms2

²      Lihat Hazimah Hj Samin, Penggunaan Media Dalam Pengajaran Dan Pembelajaran, 2001, Ms1

 

 

Selain dari itu kajian juga telah dijalankan terhadap kelebihan penggunaan  TV atau video, sumber web secara sistematik seperti oleh Maizurah Omar, Fattawi Mokhtar

Selain dari itu kajian juga telah dijalankan terhadap kelebihan penggunaan  TV atau video, sumber web secara sistematik seperti oleh Maizurah Omar, Fattawi Mokhtar (2000), Jamaludin Mohaidin (2000), Heinich et al (1996

Mereka berpendapat penggunaan media yang berulang dan dilihat berkali-kali dapat mempertingkatkan daya ingatan dan kemahiran pelajar.  TV/Video dikatakan dapat digunakan untuk tujuan pengayaan dan pemulihan.  Malah TV/video yang direkabentuk secara khusus dan sistematik boleh menyatukan semua peringkat perkembangan pengajaran dan pembelajaran ke dalam persembahannya.

Penggunaan unsur gerak bunyi, warna dan cahaya pada video secara langsung dapat menarik minat perhatian pelajar.  Unsur ini penting dalam proses pengajaran dan pembelajaran kerana ia dapat mempertingkatkan kefahaman dan menghindar salah anggapan dan pentafsiran.  Menurut Fontana(1988) televisyen dan video perlu dilihat sebagai media yang dinamik yang dapat meransang tindakbalas luaran atau dalaman yang kadang-kadang mempengaruhi psikologi seseorang.  Sebagai media pengajaran yang menghampiri konkrit (Dale, 1985) video yang digunakan secara sistematik dapat merangsang daya imaginasi dan perbincangan.  Ia dapat menjamin proses pengajaran dan pembelajaran berjalan lancar di samping meningkatkan kefahaman dan menghindar salah tanggapan dan pentafsiran

Manusia dikatakan makhluk yang ‘visually oriented’ dan mereka banyak belajar melalui penglihatan (Pulley).  Walaupun mereka mendengar dan membaca, apa yang didengar dan dibaca biasanya akan divisualkan dalam pemikiran mereka untuk mendapatkan konsep atau makna yang lebih jelas.  Ini selaras dengan kata-kata yang pernah dimadahkan oleh Kung Fu Tze, seorang pujangga dan ahli falsafah cina;

‘…kalau saya dengar, saya lupa; kalau saya lihat saya ingat; dan kalau saya buat saya tahu…’

Kajian ini juga telah menunjukkan betapa pentingnya peranan guru dalam memastikan keberkesanan media dalam pengajaran.  Misalnya jika guru menayangkan filem serta mengaitkan dengan objektif-objektif pembelajaran, maka maklumat yang terima oleh pelajar akan bertambah.  Misalnya, Ausuble (1968) mengemukakan konsep maklumat awal sebagai bantuan untuk menghasilkan pengajaran yang berkesan.

Contoh maklumat awal ini ialah satu tinjauan, pengenalan kepada ringkasan penting kepada isi pelajaran, satu pernyataan tentang prinsip-prinsip yang terkandung dalam maklumat yang akan disampaikannya.  Molstad (1974) berpendapat media jika digunakan bersama pengajaran ala tradisional akan meningkatkan proses pengajaran.  Menurut Heinich (1981) pengajaran akan menjadi lebih berkesan jika penggunaan media dirancang secara sistematik.”

Kajian ini dijalankan kepada 36 orang murid SMK Kundasang yang dipilih berdasarkan kepada 3 kumpulan pelbagai aras kemahiran iaitu:-

i)    Murid Prestasi Tinggi (MPT) – 12 orang

ii)   Murid Prestasi Sederhana (MPS) – 12 orang

iii)  Murid Prestasi Rendah (MPR) – 12 orang

Para Pelajar dari SMK Kundasang telah diambil sebagai respondan dalam kajian ini. Murid-murid dibahagikan kepada dua kumpulan yang mengandungi 18 orang pelajar
dalam satu kumpulan.  Setiap kumpulan akan melalui satu sesi pengajaran yang berbeza mengikut mood yang ditetapkan iaitu:

 

–  Kumpulan 1 diberikan satu sesi pengajaran dan pembelajaran berbantukan media bahan TV Pendidikan. Kumpulan ini terdiri daripada 18 orang pelajar

–  Kumpulan 2  diberikan satu sesi pengajaran dan pembelajaran berbantukan nota dan lembaran kerja sahaja. Kumpulan ini juga terdiri daripada 18 orang pelajar.

 

Dalam kajian ini, semua pelajar diberikan soalan yang sama dalam ujian Pra, ujian pos  dan  IMMS. Semua pelajar dalam kumpulan 1 dan 2 menerima sesi pengajaran dan pembelajaran pada masa serentak. Semua pelajar dalam kumpulan 1 menonton siaran TV Pendidikan pada masa yang sama. Semua pelajar diberikan pendedahan yang sama sebelum sesi pengajaran dan pembelajaran dijalankan. Semua pelajar mempunyai peluang yang sama menggunakan bahan-bahan yang  disediakan oleh guru. Antara matlamat kajian ini adalah untuk melihat perbezaan keputusan ujian dengan menggunakan 2 kaedah pengajaran dan     pembelajaran iaitu:-

i) Kaedah konvensional berbantukan buku teks, buku lembaran kerja, chalk and  
    talk dan kertas ujian.

ii) Kaedah penggunaan TV pendidikan sama ada off air atau on air.

iii) Dalam kajian ini bahan yang digunakan sebagai bahan bantu mengajar ialah off
     air yang dirakamkan melalui Siaran TV Pendidikan (Channel 13) bertajuk      SIMPLE MACHINE,  Tingkatan 2.

iv) Rancangan TV Pendidikan ini telah dirakam ke dalam CDR dan diperbanyakkan   
     supaya dapat digunakan di dalam komputer makmal.

 

1. 3   TUJUAN / OBJEKTIF KAJIAN

Kajian ini bertujuan untuk meninjau dan mendapatkan gambaran sebenar tentang sejauh manakah TV Pendidikan (Channel 13) melalui ASTRO membantu dalam proses pengajaran dan pembelajaran di sekolah dari aspek keberkesanan, kesesuaian dan kecekapan. Selain daripada itu, kajian ini dijalankan untuk mengetahui kekangan dan faktor-faktor lain yang mempengaruhi penggunaan TV Pendidikan. Secara khususnya objektif kajian adalah seperti berikut:

A)        Mengetahui sejauhmanakah minat, sikap serta motivasi  pelajar tehadap sesi
pengajaran dan pembelajaran yang dilaksanakan oleh guru dengan berbantukan media TV Pendidikan melalui Ujian Ukuran Skala Motivasi Bahan Pengajaran (IMMS)

B)        Mengetahui perbezaan keberkesanan penggunaan TV Pendidikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran berbanding dengan cara pengajaran dan pembelajaran “chalk and talk” atau berbantukan lembaran nota dan kerja dengan menggunakan soalan-soalan ujian pra (pratest) dan ujian pos (post test)

C)        Mendapatkan maklumbalas terhadap tahap penerimaan para guru yang terdiri daripada pelbagai opsyen dan  para pelajar yang mempunyai tahap prestasi yang berbeza-beza terhadap rancangan TV Pendidikan dengan menggunakan borang soalan selidik lisan  (temubual).

D)        Mengetahui jika ada faktor-faktor lain yang mempengaruhi penggunaan TV Pendidikan dalam pengajaran dan pembelajaran. Data diperolehi daripada tinjauan awal yang dilaksanakan oleh pengkaji berdasarkan kajian-kajian masa lalu pihak Bahagian Teknologi Pendidikan melalui Pusat Kegiatan Guru Ranau.

 

1.4 PERNYATAAN MASALAH

Pihak pengkaji telah mendapati bahawa terdapat banyak isu yang boleh dihubungkaitkan dengan penggunaan TV Pendidikan melalui ASTRO. Antara lain isu yang sering dibincangkan ialah :-

i) Kadar Penggunaan

ii) Sebab-sebab Penggunaan

iii) Keberkesanan Penggunaan

Kajian ini akan memfokuskan kepada isu ketiga seperti yang tercatat si atas iaitu mengkaji tentang keberkesanan penggunaan TV Pendidikan melalui ASTRO dalam proses pengajaran dan Pembelajaran.

            Walau bagaimanapun secara tidak langsung, pengkaji juga turut mendapatkan data secara ringkas tentang bilangan guru yang pernah menggunakan TV Pendidikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran serta sebab-sebab mengapakah mereka menggunakan TV Pendidikan tersebut.

 

1. 5 PERSOALAN KAJIAN

Kajian ini menetapkan persoalan kajian berdasarkan tujuan dan objektif kajian seperti berikut:-

A)        Minat, Sikap dan Tahap Motivasi

i)                    Adakah para pelajar menunjukkan minat melalui sikap serta tahap penglibatan dalam sesi pengajaran dan pembelajaran yang dilaksanakan

ii)                  Apakah perbezaan motivasi murid berpencapaian tinggi, sederhana dan rendah mengikuti sesi pengajaran dan pembelajaran berbantukan bahan atau siaran TV Pendidikan.

iii)                Bagaimanakah sikap penerimaan serta penghayatan pelajar terhadap proses pengajaran dan pembelajaran berbantukan TV Pendidikan

B) Perbezaan Keberkesanan Pengajaran dan Pembelajaran Kumpulan 1 (TV Pendidikan) dan Kumpulan 2 (Lembaran Nota dan Latihan) serta perbandingan data markah melalui ujian pra an ujian pos.

i)                    Adakah terdapat signifikan pada min kesan keseluruhan pengajaran guru yang menggunakan siaran dan bahan TV Pendidikan berbanding dengan pengajaran dan pembelajaran tanpa menggunakan bahan.

ii)         Adakah terdapat perbezaan signifikan pada min skor ujian pra dan ujian pos di kalangan murid-murid berpencapaian tinggi, sederhana dan rendah yang mengikuti sesi pengajaran dan pembelajaran berbantukan bahan atau siaran TV Pendidikan dan cara tradisional.

vi)                Apakah perbezaan secara keseluruhannya di antara pengajaran berbantukan TV Pendidikan dengan kaedah “chalk and talk” dari segi keberkesanan menyampaikan isi-isi pengajaran.

C)        Adakah tahap penggunaan siaran TV Pendidikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran di sekolah ini memuaskan. Data diukur melalui temubual yang melibatkan 20 orang responden.

D) Adakah terdapat faktor-faktor lain yang menjadi kekangan kepada  pihak sekolah yang menyebabkan kegagalan menggunakan TV Pendidikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran

 

1. 6 BATASAN KAJIAN

            Ketepatan keputusan kajian adalah bergantung kepada kualiti maklumat yang diperolehi daripada sampel kajian dan prosidur persampelan. Piawaian kualiti, prosidur , instrumen dan mekanisme telah dituruti untuk mendapatkan hasil yang menyakinkan. Prosidur persampelan berbentuk persampelan berstrata mengikut dua tahap. Peringkat pertama Ujian Pra dan Temubual dan peringkat kedua Ujian Pos dan IMMS. Senarai murid mengikut tahap pencapaian, jantina dan jumlah responden dalam satu kelas dipilih dengan teliti dan sistematik. Langkah piawaian ini telah diambil bagi mengelakkan berlakunya biasan. Kajian ini tidak menilai pendapat dan pengaruh luar daripada guru dan pelajar lain di sekolah ini.

            Sebagai satu kajian sains sosial dan teknologi. Ada beberapa kekangan yang boleh menyukarkan proses menginterpretasi data secara menyeluruh khasnya dalam konteks (cause-effect) program. Namun begitu pengkaji telah menggunakan pelbagai pendekatan termasuk dalam mengumpul data dari perspektif guru dan murid, ujian pra, ujian pos dan IMMS.

            Dalam kajian ini, pengumpulan data adalah terbatas kepada penilaian keberkesanan penggunaan perisian TV Pendidikan dalam  P&P , berkaitan produk, proses, input dan konteks perlaksanaan program. Walau bagaimanapun beberapa maklumat latar belakang pembolehubah bebas telah dikumpul yang boleh digunakan dalam analisis lanjutan untuk mengetahui hubungan kesan program terhadap komitmen sekolah ke arah membudayakan penggunaan TV Pendidikan dalam P&P.

            Dalam perlaksanaan kajian ini, pengkaji menyedari kewujudan sedikit kelemahan, boleh menjejaskan interprestasi kajian. Ini merupakan salah satu cabaran kepada pengkaji untuk mendalamkan kemahiran dalam bidang kajian tindakan ( action research). Pengumuman awal dan permohonan membuat kajian di sekolah ini telah secara tidak langsung mengubah keadaan konteks dan menyebabkan responden memberikan kerjasama sepenuhnya kepada pengkaji.

 

1. 7      DEFINISI OPERASIONAL

Beberapa istilah yang digunapakai di dalam kajian ini fihuraikan dalam sub topik di bawah

 

1.7.1 TV Pendidikan

Merujuk kepada Program TV Pendidikan melalui ASTRO yang telah dilancarkan pada Tahun 2000 oleh Kementerian Pelajaran Malaysia

1.7.2 Rancangan TV

Merujuk kepada rancangan-rancangan TV Pendidikan yang diterbitkan untuk siaran. Rancangan TV ini telah ditetapkan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia melalui Bahagian Teknologi Pendidikan Malaysia

 

1.7.3 Perisian Rancangan

Merujuk kepada rancangan TV Pendidikan yang telah dirakamkan ke dalam CD untuk digunakan dalan siaran TV Pendidikan Off Air. Ini adalah satu kaedah yang digunakan sekiranya para pelajar tidak berkesempatan megikutinya secara langsung

BAB 2 : METODOLOGI KAJIAN

 

2.1       PENGENALAN

            Bahagian ini menghuraikan rekabentuk kajian, sasaran kajian, kaedah mengutip data dan  tinjauan awal. Selain daripada itu beberapa hasil kajian masa lalu yang dilaksanakan oleh beberapa pihak juga dikemukakan sebagai bukti tinjauan awal.

 

2. 2      REKABENTUK KAJIAN

i)          Penyelidik menggunakan kaedah pengukuran kuantitatif dan kualitatif. Laure S. & Joy. F. (1997) menyatakan gabungan dua pendekatan ini mampu meningkatkan kesahan dan kebolehpercayaan data penilaian. Dengan menggunakan 3 jenis instrumen iaitu borang soalselidik, skala IMMS dan soalan ujian pra dan pos, keputusan kajian dijangka akan menunjukkan keadaan sebenar senarionya. . Walau bagaimanapun keutamaan diberikan kepada kaedah soalan ujian yang dapat mengukur keberkesanan TV pendidikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran secara kuantitatif. Instrument kajian telah dibina oleh penyelidik dengan bimbingan pasukan penyelidik BTPN dan EPRD Pusat Kegiatan Guru Daerah Ranau.

ii)         Ujian pra digunakan untuk  mengetahui tahap pencapaian murid sebelum sesi pengajaran dijalankan. Soalan-soalan di dalam kertas ujian ini terdiri daripada 20 soalan pelbagai aras.

iii)        Ujian Pra dijalankan seminggu sebelum sesi pengajaran dan
pembelajaran sebenar. Ini penting supaya murid-murid tidak dapat mengecam sepenuhnya soalan-soalan yang sama dalam ujian pos.

iv)        Sesi pengajaran dan pembelajaran selepas ujian tidak perlu diberitahu awal. Beritahu murid sehari sebelum sesi dan tujuan serta isi kandungan dalam sesi         pengajaran dan pembelajaran juga tidak perlu disampaikan. Tujuannya supaya murid-murid tidak mengambil kesempatan untuk belajar berkaitan tajuk terlebih dahulu. Jika ini berlaku, keputusan ujian tidak dapat menggambarkan hal sebenar.          

v)         Ujian Pos pula digunakan selepas sesi pengajaran dan pembelajaran.
Isi kandungan serta soalan-soalan dalam ujian pos tidak jauh berbeza dengan soalan ujian pra. Beberapa soalan dalam ujian pos diambil terus daripada ujian pra.

 

2. 3      SASARAN  KAJIAN

i)          Sampel kajian diambil daripada 36 pelajar Tingkatan 2 SMK Kundasang. Mereka dipilih mengikut tahap prestasi dan jantina. Senarai responden adalah seperti di dalam Lampiran I : Senarai Responden / Jantina / Tahap Pencapaian (Kumpulan).

ii)         10 orang guru dan 10 orang murid yang diambil secara rawak untuk ditemuramah berkaitan dengan pendapat mereka terhadap TV Pendidikan di sekolah. Taburan respondan diperincikan dalam lampiran II (Senarai Respondan Temuramah)

iv)        Senarai nama murid diambil seramai 40 orang. Jika ada murid yang hadir dalam ujian pra tetapi tidak hadir pada ujian pos, murid ganti akan diambil. Tahap prestasi mereka hendaklah lebih kurang sama. Seboleh-bolehnya sama jantina.

 

2. 4 KAEDAH MENGUTIP DATA

·         Oleh kerana populasi kajian adalah sedikit dan skop kajian adalah kecil, maka kaedah ujian digunakan. Borang tinjauan berukuran skala (IMMS) juga digunakan untuk mengetahui tahap motivasi pelajar terhadap penggunaan  bahan siaran TV Pendidikan.

·         Data yang dikumpul akan dianalisis dengan menggunakan SPSS 8.0. Antara statistik yang digunakan ialah kekerapan, peratusan dan min. Item-item yang berbentuk fakta seperti ujian IMMS akan menggunakan statistik  sisihan piawai.

·         Bagi menganalisis soalan-soalan terbuka, pengkaji telah menggunakan kaedah deskriktif dengan menggunakan perisian SPSS Versi 8.0. Bagi item-item yang berbentuk negatif, nilai diterbalikkan sebelum diproses (Oppenheim, 1986)

·         Dapatan daripada temubual dianalisis dengan menggunakan statistik deskriptif dan inferensi. Analisis data temubual dianalisis selepas semua informan selesai ditemubual. Temubual dengan responden dirakam dalam bentuk audio kemudian ditranskipsikan kepada bentuk tulisan secara perkataan demi perkataan (Verbal Protocols Transcibed Verbatim). Penyelidik menyemak dan meneliti protokol temubual dari segi ketepatan idea dan makna yang disampaikan. Penganalisisan data pada peringkat ini menggunakan kaedah analisis kandungan pita rakaman audio yang dilakukan secara laporan ( metacalf, 1985) Analisis ini dilakukan untuk mengenal pasti pola-pola maklumat dengan mengambilkira aspek objektiviti dan ciri-ciri kualitatif maklumat yang telah dikumpul ( marshal & Rossman, 1989). Cara ini merupakan teknik analisis yang dibuat secara objektif dan sistematik bagi mengenalpasti ciri-ciri mesej (Marshal & Rossman, 1989) atau tema-tema tertentu (Metcalf, 1985). Garis panduan umum bagi melaksanakan temubual sebagaimana yang ditentukan oleh Marshal & Rossman (1989) dan Abdul Rahman Daud ( 1999) meliputi aspek-aspek berikut:-

a)      menentukan objektif secara spesifik

b)      mengesan maklumat yang ada kaitan dengan objektif kajian

c)      membuat hubungan empirikal antara data yang diperolehi dengan kesimpulan yang akan dibuat kemudiannya.

d)     Merangka pelan untuk mendapatkan sampel maklumat mengikut persoalan-persoalan kajian

e)      Membuat sistem kod klasifikasi

f)       Menentukan kaedah mempersembahkan hasil analisis

·         Keputusan ujian pra dan pos dianalisis dengan kekerapan, peratusan dan min. Penganalisaan data dan kualitatif mengambilkira pendapat miles dan Huberman (1994) yang menggariskan 3 prosedur utama iaitu:-

                        a) Penyaringan data

                        b) Membuat Kesimpulan

                        b) Penyemakan

 

2. 5 TINJAUAN AWAL

Proses pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas merupakan antara penentu sama ada kemahiran-kemahiran yang terkandung di dalam sukatan pelajaran dapat dikuasai oleh murid atau tidak. Kedua-dua proses ini merupakan antara cara untuk menjana budaya ilmu. Oleh kerana itu, guru-guru yang terlibat secara lagsung dalam proses pengajaran dan pembelajaran ini perlulah menjalankan sesi ini dengan menggunakan ilmu pedagogi yang tinggi serta berkesan. Dengan itu, objektif pengajaran dan pembelajaran dapat dicapai dengan cepat dan menyeluruh.

            Sebelum kajian ini dijalankan, pengkaji telah membuat banyak tinjauan yang mempunyai hubungkait dengan penggunaan bahan TV serta Video dalam sesi pengajaran dan pembelajaran, ceramah, seminar, kursus dan sebagainya. Memang tidak dapat dinafikan, penggunaan cara di atas banyak meninggalkan kesan kepada para peserta. Tidak hairanlah, TV sudah menjadi salah satu media yang terkenal sama ada di sekolah, rumah, pejabat, kenderaan, hospital dan sebagainya. Keberkesanan TV dalam menyampaikan satu-satu maklumat khususnya pelajar telah diakui oleh ramai pakar, contohnya Nordin (1991), Atan dan Idrus (1999), Fattawi Mokhtar (2000) dan Jamaluddin (2000). Kesimpulan daripada pendapat-pendapat mereka ialah bahawa TV mampu membantu para pelajar meningkatkan penglibatan, kefahaman dan motivasi mereka terhadap pelajaran.

_______________________________________________________________________ 3 Lihat Jurnal BTP Sabah, 2004 bil. 1 oleh Losinin dan Pasukan Kajian Tindakan Ranau (2004)

            Di peringkat Kementerian Pelajaran Malaysia, kejayaan memancarkan TV Pendidikan melalui ASTRO telah menambahkan jumlah siaran daripada satu siaran di TV2 sebelum Tahun 2000 kepada 12 siaran pakej pendidikan termasuk Saluran Khas TV Pendidikan  di Channel 12. Selain penjimatan kos daripada 12 juta ringgit ke 400 ribu ringgit setahun, guru-guru juga mempunyai lebih banyak pilihan saluran TV yang sesuai dengan isi kandungan dan objektif pelajaran yang mereka ingin sampaikan. Walaupun begitu, kekangan demi kekangan kita hadapi untuk memanafaatkan kemudahan ini kerana masih terdapat banyak sekolah yang tidak mempunyai kemudahan TV, TV rosak dan tidak dapat dibaiki lagi, tiada sumber tenaga elektrik, tiada minyak diesel dan sebagainya. Keadaan ini menyebabkan hanya 25% daripada 78 buah sekolah di daerah Ranau yang telah menggunakan TV Pendidikan dalam Proses Pengajaran dan Pembelajaran.³

Kajian ini akan menyokong dan mengemaskinikan laporan tinjauan Losinin  dan Pasukan Kajian Tindakan Ranau (2004) mengenai Kadar Penggunaan TV Pendidikan di daerah Ranau yang teleh dikemukan kepada Pusat Sumber Pendidikan Negeri Sabah, Jabatan Pelajaran Gabungan dan Daerah sebagai panduan bagi melaksanakan tindakikut pihak sekolah selepas pemantauan pegawai-pegawai atasan.

            Perlaksanaan kajian di SMK Kundasang adalah kena pada tempatnya kerana sekolah ini mempunyai kemudahan yang mencukupi untuk melaksanakan proses pengajaran dan pembelajaran berasaskan bahan TV Pendidikan. Tambahan pula sekolah ini mempunyai makmal komputer yang boleh digunakan untuk memainkan CD Interaktif yang telah dirakam daripada isi kandungan TV Pendidikan melalui Channel 12 siaran ASTRO. Pengkaji yang juga seorang guru di sekolah rendah juga mempunyai pengetahuan sedia ada berkaitan dengan senario dan latar belakang siaran TV Pendidikan. Pengkaji juga telah pernah menjalankan sesi pengajaran dan pembelajaran melalui TV Pendidikan ataupun bahan daripada TV Pendidikan dan mengetahui sedikit sebanyak kesan penggunaan TV Pendidikan ke atas:-

i)                    Sesi pengajaran secara keseluruhan

ii)                  Tahap kefahaman murid terhadap P&P yang disampaikan

iii)                Minat dan motivasi pelajar